Những bộ phim hoạt hình Nhật hay nhất về Thế chiến II

Nhân vật chính trong các anime chiến tranh thường là những dân thường vô tội, bị hủy hoại về vật chất lẫn tinh thần. Bên cạnh tư tưởng phản chiến, phim còn đề cao tinh thần vượt khó của dân chúng Nhật Bản.

1. Ushiro no Shoumen Daare - Who’s left behind? (1991)

Vào năm 1940, cô bé Kayoko mít ướt vẫn hồn nhiên tận hưởng cuộc sống êm đềm nơi quê nhà. Cô thích chơi đùa cùng các bạn đồng trang lứa, hát những bài đồng dao và đang mong chờ để được làm chị. Chiến tranh xảy ra nhưng cô bé Kayoko cùng những người dân Nhật Bản hầu như không nhận thức được đó là cuộc chiến như thế nào. Họ chỉ biết rằng yêu nước và ủng hộ đất nước là điều hoàn toàn tự nhiên.

"Ushiro no Shoumen Daare” nói về cái cách mà chiến tranh hủy hoại tâm hồn một đứa trẻ.

Hình ảnh Kayoko ngây thơ quyên góp con búp bê yêu thích để làm nguyên liệu chế tạo thuốc nổ gợi lên cho khán giả nhiều suy ngẫm xót xa. Tuổi thơ, sự vui tươi của một cô bé cũng biến mất theo năm tháng trước sự tác động tàn khốc của chiến tranh. Phim dựa vào hồi ức của Kayoko Ebina vào thời Showa nhưng cũng là của hàng triệu trẻ em Nhật Bản trong thời kỳ đó.

2.Giovanni’s Island (2014)

Chiến tranh có thể hủy diệt nhiều sinh mạng, tạo ra hận thù giữa các quốc gia nhưng vẫn không thể “hủy hoại” đức tính nhân hậu của con người. Đặc biệt là tình cảm hồn nhiên của những đứa trẻ.

Sau khi Nhật Bản đầu hàng, hòn đảo Shikotan – nơi sinh sống của hai anh em Junpei, Kanta và gia đình - bị đặt dưới quyền kiểm soát của quân đội Liên Xô. Vượt qua những hiềm khích giữa hai dân tộc, sự khắc nghiệt của thời cuộc và bất đồng ngôn ngữ, một tình bạn đẹp bất ngờ nảy sinh giữa cậu bé người Nhật Junpei và cô bé người Nga Tanya.

Giovanni’s Island là một bộ phim đẹp với nét vẽ 2D mềm mại, kết hợp khéo léo hai yếu tố hài hước, mất mát để kể câu chuyện về những người trẻ và sự phục hồi của nhân loại sau đau thương. Cảnh phim gây ấn tượng mạnh mẽ nhất chính là khi lũ trẻ người Nhật hát một bài đồng dao Nhật trong khi ở căn phòng kế bên, lũ trẻ người Nga lại đang học hát một bài ca dao Nga. Nhưng đến cuối phim, hai đám trẻ đã cùng nhau hát lên bài ca của những con người không ở cùng biên giới.

3. Barefoot Gen (1983)

​"Barefoot Gen" là loạt truyện tranh và phim đề cao tinh thần vượt khó, đức tính kiên cường của người Nhật trước thảm họa hạt nhân.

Chuyển thể từ loạt truyện tranh cùng tên, Barefoot Gen là câu chuyện về cậu bé Gen Nakaoka trong thời kỳ nước Nhật phải hứng chịu hai quả bom nguyên tử do Mỹ thả xuống vào năm 1945.

Phần phim đầu tiên khắc họa cuộc sống chật vật, gian khó của cậu bé 6 tuổi Gen và gia đình khi chiến tranh đang đi đến hồi kết. Vất vả, khổ cực nhưng Gen cùng mọi người vẫn lạc quan và chăm chỉ làm việc. Ngày 6/8/1945, quả bom mang tên Little Boy được máy bay Mỹ thả xuống trung tâm Hiroshima đã khiến cho cuộc đời tất cả vĩnh viễn thay đổi.

Phim cũng khắc họa khá rõ nét những đau thương mà bom hạt nhân gây ra cho người dân.

Phần 2 của phim, được đạo điễn Mori Masaki cho ra mắt vào năm 1986, tiếp tục hành trình sinh tồn của Gen và mẹ trong tình cảnh tan hoang của nước Nhật ba năm sau sự kiện Hiroshima. Dù trải qua bao biến cố thời cuộc, Gen vẫn giữ vững tinh thần lạc quan và lan tỏa niềm hy vọng mạnh mẽ của bản thân đến cho mọi người.

Barefoot Gen đem đến cho công chúng góc nhìn của người dân Nhật về sự kiện bi thảm Hiroshima thông qua câu chuyện trưởng thành của một đứa trẻ.

4. Kaze Tachinu - The Wind Rises (2013)

"The Wind Rises” là tác phẩm hiếm hoi nói về một nhân vật được xem là anh hùng của nước Nhật trong Thế chiến II.

Anime mới nhất từng nhận được đề cử Oscar Phim hoạt hình hay nhất là một tác phẩm về Chiến tranh Thế giới thứ hai. The Wind Rises do chính tay đạo diễn huyền thoại Miyazaki Hayao thực hiện và được xem như là tác phẩm dài cuối cùng của Hayao lẫn hãng phim Ghibli.

Nội dung phim là câu chuyện về cuộc đời của Horikoshi Jiro, kỹ sư người Nhật đã thiết kế ra Mitsubishi Zero - chiến đấu cơ khét tiếng trong Thế chiến II. Xuyên suốt thời lượng 120 phút, The Wind Rises khắc họa một cách chân thật từng giai đoạn trong đời Jiro, về niềm yêu thích máy bay và bầu trời, về mối tình đẹp với cô gái Naoko mỏng manh, yếu đuối. Nhưng lồng ghép trong phim còn là hình ảnh của nước Nhật trong thời buổi chuyển giao giữa cũ và mới, giữa nhiệt huyết của những thanh niên trẻ với mệnh lệnh của đất nước và cuối cùng là sự vỡ mộng.

Phim được khen ngợi nhưng cũng hứng chịu nhiều tranh cãi từ các quốc gia từng bị Nhật xâm chiếm trong Thế chiến.

Khi ra mắt, The Wind Rises đã thu về nhiều thành công vang dội với doanh thu cao nhất Nhật Bản trong năm 2013 cùng nhiều đề cử quốc tế danh giá. Thế nhưng, phim cũng vướng phải nhiều chỉ trích, đặc biệt là công chúng ở các nước châu Á khác,  khi cho rằng đây là sự “ca tụng” dành cho chủ nghĩa đế quốc Nhật từng gây ra biết bao đau thương trong quá khứ.

5. In This Corner of the World (2016)

​“In This Corner of the World” là góc nhìn về chiến tranh từ một cô gái bình dị.

Khi công chiếu vào tháng 11 năm 2016, In This Corner of the World (do hãng MAPPA sản xuất) được đánh giá là một trong những anime xuất sắc trong nhiều năm trở lại đây. Phim thậm chí còn vượt qua “bom tấn doanh thu” Your Name để trở thành Phim hoạt hình xuất sắc nhất của Viện Hàn lâm Điện ảnh Nhật Bản năm đó.

Bối cảnh chính của phim diễn ra tại thành phố Hiroshima, trải dài suốt 10 năm trước và sau thời điểm Mỹ ném quả bom nguyên tử định mệnh vào ngày 6/8/1945. Phim xoay quanh cuộc sống của cô gái Suzu - một cô dâu 18 tuổi đang ngập tràn hạnh phúc bên người chồng vừa kết hôn. Nhưng niềm vui chưa kịp tan thì Suzu đã sớm phải lo toan, quán xuyến việc giúp đỡ gia đình  trong giai đoạn căng thẳng nhất của giao tranh.

Dù chỉ là tác phẩm hư cấu, nhưng phim cũng đan cài khá nhiều chi tiết và sự kiện có thật. Các tư liệu đã được thu thập, nghiên cứu từ các bức ảnh, phim tài liệu và ký ức của các nhân chứng sống.

Lấy đề tài chiến tranh nhưng phim chủ yếu  chỉ tập trung vào cuộc sống bình thường của người dân Nhật và những thay đổi của nó trước thời cuộc. Thay vì đau thương và tăm tối, In This Corner of the World chọn hướng tới hòa bình, tình yêu thương và tinh thần lạc quan để làm thông điệp truyền tải xuyên suốt thời lượng 2 tiếng. Phim nói về chiến tranh nhưng cảnh bom rơi chỉ được diễn tả duy nhất trong một khung hình.

6. Hotaru no Haka - Grave of the Fireflies (1988)

​“Grave of the Fireflies” (Mộ đom đóm) là một trong những tác phẩm gây ám ảnh nhất của  điện ảnh Nhật.

Seita và Setsuko là hai đứa trẻ mồ côi vì chiến tranh. Mẹ mất khi Mỹ dội bom vào thành phố Kobe, cha thì mãi chiến đấu cho Hải quân Hoàng gia Nhật nơi sa trường. Và cũng vì chiến tranh, chúng đã phải nếm trải những giây phút khốn khổ, bất hạnh rồi lìa đời khi còn quá trẻ.

Lấy bối cảnh Nhật Bản trong những tháng ngày cuối cùng của Thế chiến II, Hotaru no Haka là một trong những tác phẩm hoạt hình xuất sắc nhất mọi thời đại. Nhưng nó cũng được xem là một trong những bộ phim bi thương nhất trên màn ảnh. Hình ảnh cô bé Setsuko dần trút hơi thở cuối cùng trong cảnh đói khát tột cùng hẳn vẫn còn để lại ám ảnh trong tâm trí nhiều khán giả.

Không trách móc, không than vãn, “Hotaru no Haka” kể lại bi kịch chiến tranh bằng một nhịp điệu bình thản tới đau lòng.

Thông qua số phận của hai đứa trẻ mồ côi, Hotaru no Haka đem đến bức tranh thảm khốc về nước Nhật trong cảnh suy tàn vì chiến tranh. Cái đói, sự thiếu thốn ngập tràn kéo theo đó là sự vô tâm của con người trước số phận của kẻ khác.

Theo Muzuco