Âm nhạc Nhật Bản có đang bị đồng nghĩa với âm nhạc anime?

Câu hỏi về mối quan hệ giữa âm nhạc Nhật Bản và anime đã trở thành chủ đề nóng trong giới âm nhạc quốc tế.

Nền âm nhạc Nhật Bản: Đa dạng và giàu bản sắc

Âm nhạc Nhật Bản từ lâu đã được biết đến với sự đa dạng và sáng tạo vượt bậc. Từ những dòng nhạc truyền thống như enka và minyo, mang đậm giá trị văn hóa, cho đến các thể loại hiện đại như J-POP, rock, hip-hop, và EDM, âm nhạc Nhật luôn giữ cho mình một bản sắc độc đáo và khác biệt.

Dù vậy, trong những năm gần đây, mối liên hệ chặt chẽ giữa âm nhạc Nhật Bản và anime đã khiến nhiều người trong ngành công nghiệp âm nhạc cảm thấy lo ngại. Liệu sự nổi tiếng của nhạc anime có vô tình bó hẹp hình ảnh của âm nhạc Nhật Bản trong mắt khán giả quốc tế?

Lo ngại từ người trong ngành

Trong một bài phỏng vấn với Anime Corner, Takuya Chigir, CEO của Cloud Nine, đã bày tỏ quan điểm rằng ngành công nghiệp âm nhạc Nhật Bản đang ngày càng bị gắn chặt với anime. Theo ông, sự đồng nhất này có thể dẫn đến một “cảm giác khủng hoảng”, khiến các khía cạnh khác của âm nhạc Nhật Bản không nhận được sự công nhận xứng đáng.

Ông chia sẻ:

"Mặc dù nhạc anime đã mang lại sự chú ý quốc tế và góp phần không nhỏ vào sự phổ biến của âm nhạc Nhật Bản, nhưng điều này lại vô tình khiến nhiều người nước ngoài, đặc biệt là ở phương Tây, hiểu nhầm rằng âm nhạc Nhật Bản chỉ đơn thuần là nhạc anime."

Nhạc anime – Con dao hai lưỡi

Nhạc anime, với những tác phẩm xuất sắc từ các ca sĩ, nhóm nhạc như LiSA, Aimer, Yuki Kajiura, hay RADWIMPS, đã góp phần không nhỏ vào việc đưa âm nhạc Nhật Bản vươn ra thị trường quốc tế. Những ca khúc chủ đề từ các bộ anime đình đám như Demon Slayer, Your Name, hay Attack on Titan đã tạo nên làn sóng hâm mộ rộng lớn trên toàn cầu.

Tuy nhiên, chính sự thành công vượt trội này lại đặt nền âm nhạc Nhật Bản vào tình thế khó khăn. Nhiều người nước ngoài hiện nay chỉ biết đến âm nhạc Nhật Bản qua các bộ anime, dẫn đến việc các thể loại nhạc khác như J-POP, rock, hay jazz ít được chú ý hơn.

Sự thống trị của K-POP và áp lực cạnh tranh

Ông Takuya Chigir cho rằng, để thoát khỏi tình trạng bị đồng nhất với anime, âm nhạc Nhật Bản cần xây dựng chiến lược phát triển dài hạn và tập trung hơn vào việc quảng bá J-POP trên thị trường quốc tế.

So với K-POP, vốn đã có sự hiện diện mạnh mẽ trên toàn cầu nhờ các chiến lược marketing bài bản, âm nhạc Nhật Bản vẫn còn thiếu sự kết nối hiệu quả với khán giả quốc tế. Để thay đổi điều này, ngành công nghiệp âm nhạc Nhật cần:

• Giảm sự phụ thuộc vào anime để giới thiệu các tài năng âm nhạc độc lập.
• Đầu tư vào chiến lược quảng bá quốc tế, bao gồm sử dụng mạng xã hội, tổ chức các buổi biểu diễn tại nước ngoài, và hợp tác với các nghệ sĩ quốc tế.
• Đa dạng hóa hình ảnh bằng cách khai thác nhiều dòng nhạc hơn, không chỉ tập trung vào J-POP hay nhạc anime.

Thành tựu nổi bật của âm nhạc Nhật Bản

Dù đối mặt với nhiều thách thức về nhận diện quốc tế, nền âm nhạc Nhật Bản vẫn đạt được những thành tựu đáng nể. Doanh thu ngành âm nhạc Nhật Bản trong năm 2023 đứng thứ 2 toàn cầu, chỉ xếp sau Hoa Kỳ.

Một ví dụ điển hình là bài hát “Bling-Bang-Bang-Born” của nhóm Creepy Nuts – ca khúc mở đầu anime Mashle – đã đạt vị trí đầu bảng J-POP năm 2024 trên YouTube. Điều này chứng minh rằng nhạc anime vẫn có sức hút mạnh mẽ, nhưng đồng thời cũng đặt ra câu hỏi liệu nền âm nhạc Nhật Bản có thể vượt ra khỏi cái bóng của anime để khẳng định vị thế độc lập hay không.

Ngành âm nhạc Nhật Bản: Cần một hướng đi mới

Để tránh bị đồng nhất với nhạc anime, âm nhạc Nhật Bản cần tạo ra nhiều dấu ấn riêng biệt hơn, từ việc phát triển các nghệ sĩ độc lập, tổ chức các buổi biểu diễn quốc tế, cho đến việc khai thác các dòng nhạc truyền thống và hiện đại khác nhau.

Đồng thời, việc hợp tác giữa các nghệ sĩ Nhật Bản với những ngôi sao quốc tế có thể là một hướng đi tiềm năng, giúp âm nhạc Nhật tiếp cận sâu rộng hơn với khán giả toàn cầu mà không cần phải phụ thuộc hoàn toàn vào sự phổ biến của anime.

Âm nhạc Nhật Bản, với sự phong phú và đa dạng vốn có, hoàn toàn có tiềm năng vươn xa hơn nữa trên trường quốc tế. Dù nhạc anime đã và đang đóng góp lớn vào việc xây dựng hình ảnh âm nhạc Nhật, ngành công nghiệp này cần thoát khỏi sự phụ thuộc vào anime để khẳng định bản sắc độc lập.

Vậy, theo bạn, âm nhạc Nhật Bản có đang bị đồng nghĩa với âm nhạc anime hay không? Liệu chúng ta có thể mong chờ một ngày mà J-POP và các dòng nhạc Nhật Bản khác được công nhận xứng đáng trên sân khấu toàn cầu?