Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp anime Nhật Bản đang đối mặt với thách thức lớn khi các tập đoàn Trung Quốc và Hàn Quốc gia tăng đầu tư vào sản xuất anime, làm dấy lên lo ngại về tình trạng "chảy máu chất xám" và nguy cơ đánh mất vị thế độc tôn của Nhật Bản trong lĩnh vực này.
Ngành Anime Nhật Bản Đứng Trước Nguy Cơ Chảy Máu Chất Xám?
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, hai nhà sản xuất anime hàng đầu của KADOKAWA, Takuya Yoshioka và Maki Mihara, đã thảo luận về những thách thức mà ngành công nghiệp anime đang phải đối mặt. Đặc biệt, vấn đề Trung Quốc và Hàn Quốc đang dần thu hẹp khoảng cách về khả năng sản xuất anime với Nhật Bản đã trở thành chủ đề nóng.
![Nganh Cong Nghiep Anime Dang Doi Mat Voi Ngành Công Nghiệp Anime Đang Đối Mặt Với Chảy Máu Chất Xám Trước Sự Trỗi Dậy Của Trung Quốc]()
Trước mối lo ngại này, Yoshioka cho rằng anime không chỉ đơn thuần là một sản phẩm thương mại mà còn là kết tinh của văn hóa Nhật Bản. Ông khẳng định rằng sẽ có những tác phẩm "chỉ có thể được tạo ra với sự nhạy cảm và bản chất vốn có của người Nhật". Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ lo ngại về việc ngày càng có nhiều bộ anime được sản xuất ở nước ngoài rồi nhập trở lại Nhật Bản, gây suy giảm năng lực sản xuất nội địa.
Chất Xám Anime Đang Dịch Chuyển Ra Nước Ngoài
Sự "chảy máu chất xám" không chỉ xuất phát từ việc các studio nước ngoài tham gia sản xuất anime Nhật Bản, mà còn do sự sụt giảm của nguồn nhân lực trẻ trong ngành. Theo báo cáo từ Nikkei, ngày càng ít sinh viên Nhật Bản lựa chọn làm việc trong ngành anime vì mức lương thấp và áp lực công việc lớn. Điều này khiến các tập đoàn Trung Quốc, Hàn Quốc dễ dàng thu hút nhân tài và phát triển ngành công nghiệp anime của riêng họ.
Trong những năm gần đây, Hàn Quốc và Trung Quốc đang dần nổi lên như những trung tâm sản xuất anime quan trọng. Một ví dụ điển hình là video mở đầu (opening) của bộ anime "Solo Leveling" mùa 1 được thực hiện bởi studio PPURI của Hàn Quốc. Điều này không chỉ giúp các studio Hàn Quốc nâng cao trình độ, mà còn cho thấy họ có thể tham gia vào những dự án lớn của ngành công nghiệp anime.
![Nganh Cong Nghiep Anime Dang Doi Mat Voi Ngành Công Nghiệp Anime Đang Đối Mặt Với Chảy Máu Chất Xám Trước Sự Trỗi Dậy Của Trung Quốc 2]()
Trung Quốc Đang Xâm Nhập "Ủy Ban Sản Xuất Anime"
Không chỉ dừng lại ở gia công anime, các tập đoàn công nghệ Trung Quốc như NetEase, Tencent và Bilibili đã mở rộng ảnh hưởng trong ngành anime Nhật Bản bằng cách tham gia vào các "Ủy Ban Sản Xuất Anime". Đây là cơ chế giúp các công ty có quyền kiểm soát một phần quá trình sản xuất anime, từ nội dung đến ngân sách.
Tencent là một trong những tập đoàn đi đầu trong xu hướng này. Hãng đã tăng cổ phần đầu tư vào KADOKAWA, một trong những nhà sản xuất anime hàng đầu Nhật Bản, nhằm đồng sản xuất nhiều dự án anime và game. Một số bộ anime có sự góp mặt của Tencent trong ủy ban sản xuất gồm:
- Ishura
- I'm Quitting Heroing
- Negative Positive Angler
- Dungeon Meshi (Mỹ Vị Hầm Ngục)
Riêng "Mỹ Vị Hầm Ngục" đã mang về doanh thu 20 triệu USD chỉ từ tháng 4 đến tháng 12 năm 2024, một con số đáng kinh ngạc.
Tương Lai: Trung Quốc Sẽ Tạo Ra Những Anime Nhật Bản Ngay Trên Đất Trung?
Những lo ngại về ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc trong ngành anime không phải là không có cơ sở. Terumi Nishii, đạo diễn kỳ cựu của Jujutsu Kaisen 0 và JoJo’s Bizarre Adventure, đã từng khẳng định rằng "ngân sách sản xuất anime của Trung Quốc sẽ ngày càng gia tăng và sự tham gia của họ vào các ủy ban sản xuất sẽ trở nên phổ biến hơn".
![Nganh Cong Nghiep Anime Dang Doi Mat Voi Ngành Công Nghiệp Anime Đang Đối Mặt Với Chảy Máu Chất Xám Trước Sự Trỗi Dậy Của Trung Quốc 3]()
Ông cũng dự đoán rằng sẽ có những bộ anime chất lượng cao dựa trên các tác phẩm Nhật Bản được sản xuất trực tiếp tại Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa với việc ngành anime Nhật Bản không chỉ đang đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng lớn, mà còn có nguy cơ đánh mất vị thế độc tôn của mình.
Lời Cảnh Báo Cho Ngành Anime Nhật Bản
Trước thực trạng này, các nhà sản xuất Nhật Bản cần có chiến lược dài hạn để duy trì vị thế của mình. Ông Yoshioka cho rằng "việc sản xuất anime không thể chỉ chạy theo doanh thu tạm thời, mà cần phải có sự đầu tư bền vững". Điều này bao gồm cải thiện môi trường làm việc cho các họa sĩ, tăng lương cho nhân sự trong ngành, và bảo vệ bản sắc văn hóa của anime Nhật Bản.
Trong bối cảnh anime ngày càng trở thành ngành công nghiệp tỷ đô và chịu ảnh hưởng từ nhiều thế lực bên ngoài, câu hỏi đặt ra là: Liệu Nhật Bản có thể duy trì sự thống trị của mình, hay sẽ dần mất đi quyền kiểm soát vào tay các tập đoàn nước ngoài? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào những quyết định mà các nhà sản xuất Nhật Bản đưa ra trong những năm tới.