“Us” – siêu phẩm kinh dị của Jordan Peele sau khi ra mắt đã nhận được “cơn mưa lời khen” tại quê nhà. Vượt lên trên những giá trị thông thường, bộ phim mang đến những thông điệp thâm thúy, sâu cay về con người và chính trị, xã hội Mỹ. Bạn đã thật sự hiểu rõ những tình tiết bí ẩn của bộ phim?
(Cảnh báo: Bài viết tiết lộ nội dung phim)
Xoay quanh kì nghỉ của gia đình Wilson, Us (têng tiếng Việt: Chúng ta) mang đến cho khán giả một câu chuyện với góc nhìn trực quan, thẳng thắn, đồng thời phản ánh, phơi bày và nêu lên quan điểm khá rõ ràng về tình hình xã hội đương thời. Sẽ ra sao nếu chúng ta gặp gỡ những bản sao giống hệt mình nhưng với những khuôn diện đáng sợ và độc ác hơn? Sẽ ra sao nếu những doppelganger (Người Bị Xích) thay thế tất cả con người? Thoạt nhìn người ta sẽ có cảm giác đây giống như một hiện tượng của đại dịch zombie, nhưng ý nghĩa thật sự của nó còn to lớn và sâu cay hơn nhiều.
Đến đây, không thể không nhắc đến Jordan Peele – người cầm trịch Us và cũng là bàn tay đã chấp bút kịch bản cho siêu phẩm kinh dị này. Sau khi nắm trong tay tượng vàng Oscar với kịch bản Get Out, Jordan Peele đã trở thành cái tên bảo chứng cho dòng phim kinh dị dù gia tài những tác phẩm điện ảnh của vị đạo diễn này không quá đồ sộ.
Với xuất phái điểm là một diễn viên hài của show truyền hình ăn khách, Jordan Peele tạo nên tiếng cười trào phúng bằng cách “chọc ngoáy” vào những vấn đề nóng hổi của thời cuộc, khiến khán giả suy ngẫm sâu sắc đằng sau tiếng cười. Giữ vững “cái chất” ấy và mang nó vào dòng phim kinh dị, Us mang đến nỗi sợ, tiếng cười và đương nhiên không thể thiếu sự phản ánh sâu cay những vấn đề xã hội tồn tại ở Hoa Kỳ. Thoát ly khỏi lối mòn: những tạo hình kì dị và nỗi sợ xuất phát từ hù dọa đơn thuần của dòng phim kinh dị thị trường, vị đạo diễn này vạch ra cho “đứa con tinh thần” của mình lối đi riêng, tạo nên thương hiệu Jordan Peele.
Không thể phủ nhận rằng sự thâm thúy của chủ nhân tượng vàng Oscar đặt để vào Us đã đạt đến đỉnh cao, song việc thấm nhuần thông điệp của bộ phim lại là điều không hề dễ dàng. Đơn giản nhất là ở tựa phim – Us – ý chỉ những doppelganger và những nguyên bản cùng mối liên hệ giữa họ. Tuy nhiên, Us cũng chính là tên viết tắt của Hoa Kỳ (United State) và cũng không quá lạ khi Jordan Peele lựa chọn cái tên này cho bộ phim của mình bởi một phần nội dung của nó nhắm đến chính trị và xã hội người Mỹ.
Với Us, Jordan Peele đã khéo léo tạo nên mối liên kết giữa những bản gốc và Người Bị Xích thông qua một vật dụng rất đỗi bình thường – cây kéo. Dù chia thành hai nửa tách biệt song hai phần lưỡi kéo vẫn kết nối tại một điểm giao nhau. Khi xem phim, chúng ta sẽ thấy mỗi doppelganger đều có riêng cho mình một cây kéo, họ mong muốn cắt đứt mối liên hệ với bản gốc bởi sự bất công mình phải gánh chịu: trong khi bản gốc được sống dưới ánh mặt trời, được ăn ngon thì nhan bản phải sống dưới các tầng hầm, ăn thịt thỏ sống, uống máu tanh,... nhưng đó chắc chắn là điều không thể. Điểm độc đáo nằm ở chỗ Jordan Peele chỉ để những Người Bị Xích bị ảnh hưởng bởi nguyên bản, chứ không có hành động, lời nói, cử chỉ y hệt như người thật giống những phim cùng đề tài.
Ngoài ra còn một chi tiết thú vị khác ở đầu phim. Khi nhân cô bé Adelaide đi lạc tại khu vui chơi, cô đã thấy một người đàn ông cầm chiếc bảng ghi chữ Jeremiah 11:11. Sau nhiều năm trở lại, trên đường đi, Adelaide khi trưởngh thành bắt gặp một người đàn ông được chuyển lên xe cứu thương, bên cạnh cũng có dòng chữ tương tự. Nhiều giả thuyết được đặt ra rằng đó liệu có phải anh chàng năm xưa?
Thực ra dãy số 11:11 ý chỉ đoạn 11, câu 11 trong cuốn Jeremiah (Kinh Thánh). Jeremiah vốn là tên một vị ngôn sứ của Thiên Chúa, mang sứ mệnh truyền đạt ý Ngài đến vua Judah, các tư tế, và dân chúng thành Jerusalem. Ông khuyên mọi người nên sám hối những tội lỗi đã gây ra, nhưng tất cả đều không nghe theo và rồi Thiên Chúa quyết định trừng phạt tất cả vì những nghiệp xấu họ đã giep rắc.
Nguyên văn Kinh Thánh được truyền lại như sau: “Vậy nên, Đức Giê-hô-va phán như vầy: Nầy, ta sẽ khiến tai nạn đổ trên chúng nó, không thể tránh được; chúng nó sẽ kêu đến ta, những ta chẳng thèm nghe”.
Tội lỗi của dân thành Jerusalem ẩn dụ cho tội lỗi người Mỹ trong phim: họ nhân bản cơ thể rồi bỏ mặc sống chết của các bản sao. Và đương nhiên đó được xem là tội ác đối với các doppelganger. Cuối cùng, bản sao vùng dậy và giết tất cả nguyên bản - sự trừng phạt của Thiên Chúa lên dân thành Jerusalem.
Bên cạnh những chi tiết bí ẩn, nhạc phim cũng là một điểm công lớn dành cho Us. Sử dụng âm thanh của con người để hòa âm, phối khí lại, bản nhạc mang đến sự ám ảnh cho khán giả, tạo hiệu ứng tốt cho phim.
Phim được công chiếu trên toàn quốc từ 22/03/2019.
Cocaine