Ra mắt từ năm 2003, 4chan là một diễn đàn chia sẻ hình ảnh với lượng truy cập khổng lồ: hơn 20 triệu lượt người dùng mỗi tháng và khoảng 900.000 bài đăng mới mỗi ngày. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ cách hoạt động của forum/website này và liệu chúng có lợi hai hại nếu không rõ cách sử dụng chúng.
![4chan la gi? Forum thong tin vo hai hay website doc hai nen tranh? 4chan là gì? Forum thông tin vô hại hay website độc hại nên tránh?]()
4chan là gì?
4chan là một website với phần lớn người dùng là nam giới trẻ, đặc biệt nằm trong độ tuổi từ 18 đến 25. Dù không nhắm đến người chưa thành niên, vẫn có nhiều câu chuyện trên mạng kể lại việc nhiều thiếu niên tiếp cận và sử dụng trang này. Trang web này ban đầu được tạo ra như một phiên bản tiếng Anh của diễn đàn 2chan (Nhật Bản), chủ yếu để thảo luận về anime. Nhưng theo thời gian, 4chan đã mở rộng thành nơi chia sẻ đủ thể loại nội dung, từ game đến các chủ đề người lớn và nhạy cảm, đều có thể truy cập công khai, không cần đăng ký tài khoản.
![4chan la gi? Forum thong tin vo hai hay website doc hai nen tranh? 2 4chan là gì? Forum thông tin vô hại hay website độc hại nên tránh? 2]()
4chan cũng là cái nôi của rất nhiều meme nổi tiếng trên Internet, nhưng đồng thời cũng gắn liền với các phong trào chính trị cực đoan, hoạt động hacktivism (chủ nghĩa hoạt động mạng), các vụ tấn công mạng và nội dung gây thù hận. Điều này khiến 4chan liên tục nằm trong tâm điểm tranh cãi và bị giới truyền thông chỉ trích.
Cách hoạt động của 4chan
Người dùng không cần tạo tài khoản để sử dụng 4chan. Chỉ cần truy cập trang, chọn chuyên mục (board) là có thể đăng tải ảnh, bình luận hoặc tạo chủ đề mới một cách ẩn danh. Trước khi truy cập vào mỗi chuyên mục, trang sẽ hiện thông báo rằng nội dung chỉ dành cho “người dùng trưởng thành”, không hề có xác nhận độ tuổi trước khi đăng nhập. Tuy nhiên, từ “trưởng thành” có thể gây hiểu nhầm, vì một số thiếu niên có thể nghĩ rằng họ đủ "trưởng thành" để xem nội dung này, dù thực chất chưa đủ 18 tuổi.
![4chan la gi? Forum thong tin vo hai hay website doc hai nen tranh? 3 4chan là gì? Forum thông tin vô hại hay website độc hại nên tránh? 3]()
Một điểm đáng chú ý khác: trang không có bộ lọc dành cho phụ huynh, không có cơ chế quản lý quyền riêng tư, và nội dung của các chuyên mục gần như tự do hoàn toàn.
4chan có an toàn với thanh thiếu niên không?
Câu trả lời là không. Trang web này công khai thừa nhận chỉ dành cho người dùng từ 18 tuổi trở lên, vì lượng nội dung phản cảm, bạo lực, hoặc thậm chí là phạm pháp rất dễ tiếp cận.
Một trong những chuyên mục phổ biến nhất – /b/ (random) – gần như không có quy tắc quản lý. Tại đây, các loại phát ngôn thù hận, phân biệt chủng tộc, chống LGBT, cùng các nội dung khiêu dâm và hình ảnh rùng rợn vẫn xuất hiện thường xuyên, dù theo quy định của 4chan, những nội dung như vậy chỉ được phép trong /b/.
![4chan la gi? Forum thong tin vo hai hay website doc hai nen tranh? 4 4chan là gì? Forum thông tin vô hại hay website độc hại nên tránh? 4]()
Dù một số board có đánh dấu là “work safe” (an toàn khi làm việc) – tức nghiêm cấm nội dung người lớn – nhưng việc kiểm soát thực tế gần như rất lỏng lẻo.
Tại sao 4chan gây tranh cãi?
4chan từng liên quan đến nhiều vụ việc nổi cộm gây ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng mạng toàn cầu, bao gồm:
- Phong trào Gamergate (liên quan đến phân biệt giới tính trong ngành game)
- Các vụ tấn công mạng có chủ đích
- Lời đe dọa bạo lực, thậm chí có liên quan đến những vụ xả súng ở Mỹ
- Nội dung ấu dâm từng được phát hiện và gây phẫn nộ
Ngoài ra, cộng đồng 4chan cũng bị chỉ trích vì thúc đẩy văn hóa incel (đàn ông tự cho là bị phụ nữ "từ chối"), cổ vũ tư tưởng ghét phụ nữ và truyền bá thù hận. Dù nguy cơ rất rõ ràng, nhưng một số thanh thiếu niên vẫn tìm đến 4chan vì tò mò hoặc bị hấp dẫn bởi các nội dung mang tính "châm biếm", "độc lạ" hay “hài hước đen tối”. Điều này càng khiến phụ huynh và các chuyên gia bảo vệ trẻ em lo ngại.
![4chan la gi? Forum thong tin vo hai hay website doc hai nen tranh? 5 4chan là gì? Forum thông tin vô hại hay website độc hại nên tránh? 5]()
Nhìn chung, 4chan là một trong những ví dụ rõ rệt cho thấy sự phức tạp và hai mặt của thế giới mạng: vừa là nơi sáng tạo ra các trào lưu văn hóa mạng, vừa là mảnh đất màu mỡ cho nội dung độc hại phát triển. Với thiếu niên và trẻ vị thành niên, việc tiếp xúc với một diễn đàn không kiểm duyệt như 4chan có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ cả về tâm lý lẫn đạo đức. Việc giáo dục về an toàn mạng, xây dựng thói quen dùng Internet lành mạnh, cũng như áp dụng các công cụ kiểm soát nội dung phù hợp, là cách hiệu quả để bảo vệ người trẻ trong thời đại số.