Việt vị là một lỗi rất thường thấy trong bóng đá nhưng liệu bạn có hiểu được lỗi này là như thế nào hay không?
Việt vị có thể được xem là một trong những lỗi phổ biến nhất trong bóng đá và hiện vẫn còn đang có khá nhiều người vẫn chưa hiểu được "lỗi việt vị" là như thế nào? Trong bài viết hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những điều kiện để phạm lỗi việt vị là gì nhé.
Việt vị hay vị trí việt vị trong bóng đá cần đáp ứng đủ những điều kiện như sau:
- Cầu thủ đứng ở phần sân của đối phương
- Có ít hơn 2 cầu thủ của đội bạn đứng giữa cầu thủ và đường biên ngang cuối sân đội đối phương
- Cầu thủ đó có tham gia vào đường bóng
- Cầu thủ đó đứng ở hướng tấn công khung thành đội bạn
Trong 3 điều kiện đầu tiên thì thủ môn được tính là một cầu thủ của đội đối phương, dù thủ môn thường đứng ở một vị trí thấp nhất trong đội hình nhưng nếu xét vào một số tình huống nhất định thì thủ môn sẽ không nhất thiết thuộc 2 cầu thủ đội bạn cuối cùng.
Lỗi việt vị được xác định như thế nào?
Một người cầu thủ khi đang đứng ở vị trí việt vị nhưng lại không được coi là phạm lỗi việt vị nếu như anh ta không tham gia vào đường bóng. Ngược lại thì cầu thủ này sẽ bị phạt vào lỗi việt vị khi chạm bóng hoặc nhận bóng từ đồng đội của mình. Một số tiêu chuẩn để một người trọng tài xác định liệu cầu thủ đó có việt vị hay không bao gồm:
- Tham gia vào tình huống bóng
- Cản trở đội đối phương
- Cố tình chiếm lợi thế trong tình huống việt vị
Khi một cầu thủ đứng ở vị trí việt vị và tiếp xúc với bóng nhưng không bị phạt khi thuộc một trong 3 trường hợp sau:
- Quả ném biên
- Quả phạt góc
- Quả phát bóng
Sự ra đời của luật Việt vị
Luật việt vị ra đời từ cuối thể kỷ 18, khi mà bộ môn đá bóng bắt đầu phổ biến tại các trường ở Anh. Dù vật luật việt vị ở sân 11 người, 7 người, 5 người lại có phần khắt khen hơn so với hiện tại rất nhiều.
Tính từ khi luật việt vị được ra mắt cho đến nay thì FIFA đã thay đổi điều luật này không ít lần để phù hợp hơn với thời đại, bao gồm:
- Năm 1848: Luật việt vị ra đời một cách hoàn chỉnh với quy tắc Cambridge. Lúc này cầu thủ đã hiểu việt vị là như nào. Tuy nhiên luật lại quy định phải có ít nhất 4 người đối phương đứng sau.
- Năm 1866: Luật mới cũng áp dụng quy tắc Cambridge. Số người được giảm xuống còn 3.
- Năm 1925: Luật đổi thành ít hơn 2 người và sử dụng cho tới hiện nay.
- Năm 2005: FIFA tiếp tục thay đổi luật. Cầu thủ đang việt vị nhưng được phép chạm bóng từ đường chuyền về hoặc cản phá chủ ý của đối thủ. Khi đó trọng tài không thổi phạt.
- Năm 2013: Luật việt vị mới nhất được FIFA thay đổi. Cầu thủ vẫn được phép chạm bóng khi đối phương chuyền về. Tuy nhiên việc cản phá của đối thủ thì cầu thủ không được chạm bóng. Ngoài ra cầu thủ đang việt việt có ý đồ cản trở hậu vệ đội bạn sẽ bị thổi phạt.
Theo như những điều luật của FIFA thì một cầu thủ sẽ bị cho là phạm lỗi việt vị nếu bóng được đưa về phía trước (về nửa sân của đối phương), đồng thời không có cầu thủ nào của đối phương ngăn cách giữa cầu thủ này và thủ môn của đối phương.
Khi đang ở trong khu vực việt vị thì cầu thủ không được phép thực hiện những hành vi phạm lỗi, cụ thể là ở một thời điểm nhất định, một cầu thủ dù đang ở vị trí việt vị nhưng vẫn cố gắng chơi bóng và sẽ bị coi là "tích cực tham gia chơi bóng".
Ngay sau tình huống đó thì trọng tài biên sẽ phất cao cờ lên để thông báo tình huống việt vị và trong tài chính trên sân sẽ thổi còi để dừng pha bóng ấy lại.
Sẽ không có bất kì hình phạt nào cho cầu thủ khi lỗi việt vị xảy ra và hình phạt duy nhất đó là bóng sẽ được trả lại cho bên đối thủ để bắt đầu lại dưới dạng đá phạt ở điểm việt vị cố định tại nửa sân của họ.
Những tình huống sẽ không bị xem là việt vị
Một cầu thủ sẽ không bị phạm lỗi việt vị khi họ nhận bóng từ đồng đội tại nửa sân của mình hoặc một cầu thủ đối phương. Cầu thủ tấn công sẽ không phạm lỗi việt vị nếu như đối phương chuyền bóng cho họ ở nửa sân của đối phương.
Trong trường hợp một cầu thủ đang ở nửa sân của đối phương nhưng nhận được bóng ở tư thế chơi ngược lại (quay lưng lại với khung thành đối phương) thì cho dù bất kì trường hợp gì cũng không bị phạt lỗi việt vị và họ có thể tiếp tục đi bóng.
Quan trọng nhất là dù ở bất kì vị trí nào thì cầu thủ cũng không bị thổi việt vị nếu nhận bóng từ một cú sút tại cầu môn, quả đá phạt góc hay ném biên.
Để có thể phá được lỗi việt vị được đối phương giăng sẵn thì các cầu thủ có thể thực hiện những cú xoay người nhận bóng, hay lùi xuống 1-2 bước sau hậu vệ đối phương để nhận bóng. Đây là một trong những cách phá bẫy việt vị rất thường được áp dụng bởi tiền đạo và tiền vệ.