Jaan Kross là ai - Cây cổ thụ của nền văn học Estonia

"Nhà thơ Jaan Kross đã mang đến cho chúng ta làn gió thi ca mới mẻ về mọi lĩnh vực trong cuộc sống, từ thiên hà rộng lớn đến những hạt electron nhỏ bé; từ Homer xuất chúng thời Hy Lạp cổ đại đến thi hào Anh John Milton" - Nhà văn Jaan Kaplinski, người Estonia. 

Jaan Kross được công nhận là một trong những nhà văn nổi tiếng ở nước ngoài nhất và tác phẩm của ông được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất tại Estonia. Các tác phẩm của ông đóng vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ thực trạng sáp nhập vào Liên Xô những năm sau Thế chiến I.

Sinh ra tại thủ đô Tallinn của Estonia vào ngày 19/2/1920, Jaan Kross học tại Đại học Tartu nổi tiếng và cuối cùng trở thành trợ lý giáo sư luật quốc tế. 

Năm 1946, giống như nhiều đồng bào trí thức của mình, Jaan Kross bất ngờ thu hút sự chú ý của KGB và được đưa đến Siberia khi bị kết án là tù nhân chính trị. Trong suốt tám năm xa quê, Jaan Kross đã viết rất nhiều bài thơ và dịch các tác phẩm đã xuất bản, gieo hạt giống cho thành công sau này của mình.

Jaan Kross về sau kết hôn với nữ thi sĩ, nhà văn trẻ em và dịch giả Ellen Niit, người mà ông tôn thờ là "nàng thơ của đời mình".

Vào những năm 1970, Jaan Kross bắt đầu viết tiểu thuyết lịch sử để ngầm nói về những bất đồng của mình về thời cuộc.

Các tác phẩm “Kolme katku vahel” (1970) và “Keisri hull” (1978) được xem là những kiệt tác của ông, bán được hơn 30.000 bản. Nội dung của những tác phẩm này chủ yếu kêu gọi tinh thần đoàn kết giữa các nhà văn khối Xô Viết.

Năm 1990, Jaan Kross giành giải thưởng Prix du Meilleur Livre Étranger, giải thưởng sách nước ngoài của Pháp, cho tác phẩm “Keisri hull”; sau đó là Giải thưởng Ngọn lửa vàng quốc tế của Tổ chức Ân xá Quốc tế. Ngoài ra ông còn nhận được giải Nobel Văn học cho các tiểu thuyết, tự truyện của mình.

Năm 1992, Jaan Kross đã giúp soạn thảo hiến pháp mới cho Estonia sau khi tách ra khỏi Liên Xô.

Năm 2007, nhà thơ, cây viết gạo cội của Estonia - Jaan Kross từ giã cõi đời tại thủ đô Tallinn, để lại di sản văn học đồ sộ cho nước nhà. Để vinh danh và nhớ mãi tên tuổi của ông, năm 2010 Estonia thành lập giải Giải thưởng văn học Jaan Kross để vinh danh ấn phẩm văn xuôi, thơ, kịch, dịch thuật hay lịch sử văn hóa cho các cây viết đặc sắc.

Hình ảnh Doodle được nghệ sĩ khách mời người Estonia của Google thực hiện.

Bài viết sử dụng nguồn: Google Doodle - Soha dịch