Từng là nguồn cảm hứng bất tận của điện ảnh, hình tượng mụ phù thủy chuyên ăn thịt trẻ con Baba Yaga có sự thay đổi ngoạn mục qua từng thời kì.
Đã từ lâu, Baba Yaga - mụ phù thủy chuyên ăn thịt trẻ con từng là “nỗi ám ảnh” khôn nguôi của trẻ em vùng Đông Âu đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà làm phim điện ảnh.
Qua từng thời kì, hình tượng của mụ phù thủy có sự thay đổi. Đầu tiên, ả xuất hiện trong tạo hình kinh dị chuyên đi dụ dỗ ăn thịt con nít và dần về sau còn gắn liền với tên gọi của một sát thủ khét tiếng màn ảnh rộng.
Từ nỗi ám ảnh kinh hoàng trong các bộ phim kinh dị...
Lần đầu xuất hiện hoành tráng trên mản ảnh rộng vào năm 2017 với Don't Knock Twice, Baba Yaga từng khiến khán giả thót tim với màn cameo thoáng qua cùng những cảnh hù dọa ghê rợn và dày đặc. Trong phim, lời nguyền của mụ phù thủy chính là chìa khóa bi kịch cho số phận của nhân vật chính: Bất cứ ai gõ cửa căn nhà Baba Yaga hai lần sẽ bị mụ tìm kiếm và kéo sang thế giới bên kia.
Ngay trong năm nay, mụ phù thủy khét tiếng sẽ trở lại màn ảnh rộng với tựa phim kinh dị Baba Yaga: Terror of the Dark Forest (tựa Việt: Baba Yaga: Ác qủy rừng sâu). bi kịch của phim bắt đầu khi một gia đình trẻ chuyển đến căn hộ tại vùng ngoại ô hẻo lánh. Tại đây, một cô bảo mẫu đã được thuê để chăm sóc bé gái mới sinh của gia đình và ả ta nhanh chóng chiếm được cảm tình của mọi người, trừ cậu con trai lớn Egor. Sau khi phớt lờ những nghi vấn đáng sợ của Egor dành cho cô bảo mẫu, người cha vẫn quyết định lắp camera giám sát trong nhà để đảm bảo mọi chuyện vẫn trong tầm kiểm soát.
Vào một ngày nọ, sau khi trở về nhà, Egor hoảng hốt phát hiện đứa em gái của mình đã biến mất cùng ả bảo mẫu đáng nghi. Ngạc nhiên thay, trước tình huống đó, bố mẹ của của cậu lại dường như không có chút ký ức nào về đứa con gái bé bỏng. Egor bắt đầu tìm hiểu sự việc và phát hiện tấn bi kịch này dường như bắt đầu từ nhân vật đáng sợ có tên Baba Yaga. Từ đây, tấn bi kịch kinh hoàng mới thực sự bắt đầu.
Đến cameo trong phim siêu anh hùng...
Không chỉ xuất hiện trong những tác phẩm phim kinh dị, Baba Yaga còn "lấn sân" sang cả lĩnh vực điện ảnh siêu anh hùng. Trong đó đáng nhớ nhất phải kể đến bom tấn hành động về Người Kiến của nhà Marvel - Ant-Man and the Wasp (2018). Khác với những lần xuất hiện ám ảnh khác, mụ phù thủy đã có màn chào sân khá vui nhộn thông qua cuộc hội thoại giữa các nhân vật.
Ai cũng biết nhân vật Ghost trong phim có khả năng gây kinh hãi cực cao khi sở hữu siêu năng lực đi xuyên tường, tàng hình thoắt ẩn thoắt hiện. Do mức độ đáng sợ của mình, Ghost được mọi người so sánh với một nhân vật cũng ám ảnh tuổi thơ họ không ít: Baba Yaga. Trong phim, nhân vật Kurt đã lẩm bẩm câu vè dân gian về mụ phù thủy nguy hiểm trước sự xuất hiện bất ngờ của Ghost. Ngoài ra trong phim, Scott và Hope đã từng có đoạn mô tả về kẻ phản diện Ghost với ngoại hình kỳ dị và gớm ghiếc có sự tương đồng với một mụ phù thủy. Và hóa ra đó không ai khác cũng chính là dáng vẻ của Baba Yaga trong văn hóa Slav.
Và trở thành sát thủ khét tiếng màn ảnh
Chưa dừng lại ở đó, hơn bất kì kẻ ác nào trong làng điện ảnh Hollywood, mụ phù thủy Baba Yaga còn biến hóa khôn lường khi hoạt động ở cả mảng phim hành động.
Một trong số đó phải kể đến màn đụng độ giữa Hellboy với Baba Yaga trong các phần phim Hellboy nổi tiếng . Trong phim, Baba Yaga là một trong những kẻ thù lâu đời của quỷ đỏ Hellboy. Mụ phù thủy quỷ quyệt này còn chính là nguyên nhân khiến Hellboy bị chột một mắt trái trong quá trình nhờ mụ giúp đỡ để chống lại Nimue. Mối hận thù cực độ này còn được thể hiện qua việc mụ từ chối làm thủ lĩnh phù thủy để đổi lấy cái chết của Hellboy.
Nếu Hellboy giúp danh xưng mụ phù thủy trở nên phổ biến hơn trong thế giới phim hành động thì John Wick mới chính là nhân tố giúp cái tên Baba Yaga nâng lên ở một tầm cao mới: từ một mụ phù thủy chuyên ăn thịt người trở thành sát thủ chuyên nghiệp - nỗi ám ảnh kinh hoàng của nhiều người.
Trong phim, nhân vật sát thủ khét tiếng do Keanu Reeves thủ vai có biệt danh là Baba Yaga. Mãi về sau, sự thành công vang dội của cả loạt phim đã giúp cái tên Baba Yaga không chỉ dừng lại ở mức kinh dị, ma mị trong truyền thuyết của người Slav mà còn mang đến nỗi ám ảnh tột cùng đối với bất cứ ai sợ cái chết.