Điểm danh những tác phẩm rùng rợn nhất màn ảnh rộng về đề tài người song trùng

1. Us (2019)

Đầu tiên, không thể không nhắc đến siêu phẩm đang khuấy đảo phòng vé tháng này – Us. Ý tưởng khởi nguồn đã truyền cảm hứng cho đại diễn kiêm biên kịch đại tài Jordan Peele viết nên kịch bản cho tác phẩm kinh dị đình đám này chính là về Doppelgänger (người song trùng). Thuật ngữ này vốn là một hiện tượng bí ẩn đã tồn tại từ rất lâu và từng được ghi lại trong lịch sử của rất nhiều nền văn hoá. Trong thần thoại Ai Cập cổ đại, Doppelgänger là một dạng thể của “ka” – từ để miêu tả một người có ngoại hình, kỷ niệm và cảm xúc giống hệt với một ai đó. Ngoại trừ một số ít trường hợp ngoại lệ, Doppelgänger luôn báo hiệu điều xấu và là điềm báo trước cho cái chết sắp tới. Trong phim, một gia đình người da màu phải đối mặt với những bản sao của chính họ - những người có ngoại hình và suy nghĩ giống hệt họ nhưng tàn bạo và khát máu hơn. Trong quá trình giành giật sự sống, gia đình Wilson đã phát hiện ra cả nước Mỹ đang bị tấn công bởi những bản sao, những người song trùng.

Trong phim, Lupita Nyong’o đã hóa thân thành Adelaide và bản sao độc ác bí ẩn tên Red

Khác với các bộ phim khác cùng đề tài, người song trùng trong Us có nhiều nét khác biệt so với bản gốc. Họ có đôi mắt trũng sâu với biểu cảm vô hồn, kỳ quái và làn da tái nhợt. Người song trùng còn tên riêng và cuộc sống riêng dù vẫn bị trói buộc với bản gốc. Với Us, người song trùng không phải là một hiện tượng siêu nhiên hay một giống loài ma quỷ đại diện cho một nửa xấu xa trong con người. Những bản sao này là ẩn dụ cho những bất công chính trị tồn tại trong xã hội Mỹ. Cách triển khai mới lạ này đã mang đến một tầng ý nghĩa hoàn toàn mới cho hiện tượng kỳ dị người song trùng từng tồn tại hàng ngàn năm trong các nền văn hóa và được điện ảnh khai thác qua hàng trăm bộ phim.

2. Black Swan (2010)

Bộ phim giành giải Oscar của đạo diễn Darren Aronofsky tuy không tồn tại một thực thể siêu nhiên cụ thể nào nhưng vẫn là tác phẩm khai thác đề tài về bản sao. Nữ diễn viên ballet Nina Sayers (Natalie Portman) chạm trán với Lily (Mila Kunis) – địch thủ sở hữu tất cả sự quyến rũ, phóng khoáng mà Nina thiếu để giành được vai chính trong vở diễn Hồ Thiên Nga. Lily tuy bề ngoài không hề giống Nina nhưng dần dần được tâm trí điên loạn của Nina biến hóa thành bản sao tối tăm của chính cô. Khao khát, ganh ghét, si mê bắt đầu đâm chồi từ bên trong Nina và bung tỏa trong màn trình diễn cuối cùng – khi Nina đã hóa thân toàn vẹn thành một phiên bản khác của chính mình. Nina thiên nga trắng và Nina thiên nga đen tuy mang hai tính cách đối lập nhưng chính là hai nửa tâm hồn của một con người. Khi nửa đen tối xuất hiện cũng là lúc nửa thuần khiết ra đi và cái kết bi kịch của bộ phim đánh dấu cái chết cho cả hai.

Natalie Portman đã có một màn trình diễn vô cùng xuất sắc trong Black Swan

3. Coraline (2009)

Không chỉ có các bộ phim kinh dị người đóng mới dám chạm đến đề tài rùng rợn về người song trùng, bộ phim hoạt hình stop-motion chuyển thể từ truyện ngắn thiếu nhi cùng tên của tác giả lừng danh Neil Gaiman cũng khai thác thành công đề tài này. Trong khi bố mẹ mải bận bịu thì cô bé Coraline tình cờ phát hiện ra đường hầm dẫn sang “thế giới bên kia” ngay trong ngôi nhà gia đình cô mới chuyển tới.

Ở thế giới song song đó có bản sao giống hệt của cả bố mẹ lẫn những người hàng xóm như thế giới thật, chỉ khác rằng người ở “thế giới bên kia” mang hai chiếc cúc áo thay cho đôi mắt và dùng vẻ giả tạo che giấu sự rầu rĩ. Ở cuối cuộc phiêu lưu, Coraline đã tìm được đường thoát khỏi thế giới của những bản sao để về với cha mẹ thật. Bộ phim đã khéo léo sử dụng không khí u ám ghê rợn và đề tài người song trùng để khai thác nỗi sợ bị cha mẹ bỏ rơi của trẻ nhỏ.

4. The Prestige (2006)

Với những ai tưởng bộ phim Inception đã là “xoắn não” thì tác phẩm trước đó của đạo diễn Christopher Nolan – The Prestige sẽ còn khiến họ trầm trồ hơn.

Christian Bale (trái) và Hugh Jackman (phải) – hai tài tử đình đám bậc nhất Hollywood trong The Prestige

Bộ phim xoay quanh cuộc cạnh tranh không ngừng nghỉ giữa hai ảo thuật gia để tạo ra màn ảo thuật đỉnh cao nhất. Đỉnh điểm của cuộc cạnh tranh nằm ở màn ảo thuật dịch chuyển tức thời, trong đó ảo thuật gia biến mất ở nơi này và tái xuất ở nơi khác bằng cách thức bí ẩn mà không khán giả nào giải thích nổi. Ảo thuật gia Robert Angier (Hugh Jackman) cuối cùng cũng tìm ra cách vượt mặt địch thủ của mình Alfred Borden (Christian Bale) bằng một chiêu trò khủng khiếp: Tạo ra bản sao của chính mình và tự sát trong mỗi đêm trình diễn.

5. Vertigo (1958)

Vertigo kể về một viên cảnh sát tên là John Scottie Fegurson (James Steward) trong một lần cùng đồng nghiệp đuổi bắt tội phạm trên mái nhà cao tầng nhưng đồng nghiệp bị tuột tay rơi xuống đất. Anh ta không cứu được bạn nên từ đó mắc chứng bệnh sợ độ cao và phải bỏ nghề cảnh sát. Scottie sau đó được nhờ làm thám tử tư theo dõi một người phụ nữ tên là Madeleine (Kim Novac) và trót đem lòng yêu cô. Tình yêu của họ đang đến kỳ đằm thắm thì Madeleine quyết định tự tử ngay trước mắt Scottie. Một bản sao của Madeleine bất ngờ xuất hiện khiến Scottie thêm bối rối. Anh một lần nữa yêu cô Madeleine giả này và mắc kẹt trong vụ án chết người của Madeleine thật. Sau cùng, Scottie phát hiện ra chồng của Madeleine chính là thủ phạm giết cô còn người đàn bà giả mạo này thực chất mang tên Judy cũng là đồng phạm. Điều duy nhất lệch khỏi kế hoạch tinh vi là chính Judy cũng yêu Scottie sau khi gặp gỡ. Chỉ đến cuối phim, khi Scottie phát hiện ra chiếc dây chuyền đeo trên cổ của Judy thì anh mới hiểu vấn đề, rằng mình chỉ là một kẻ được thuê để “làm chứng” một vụ giết người hoàn hảo. Judy lại một lần nữa tìm đến cái chết và Scottie vẫn là nhân chứng chứng kiến tất cả mà không thể ngăn cô lại.

Với nhiều đạo diễn theo đuổi những kịch bản có phần “hack não”, "Vertigo" được coi như “cult classic” – phim thiêng về đề tài người song trùng

Trong nhiều cuộc phỏng vấn, đạo diễn Jordan Peele không giấu diếm rằng Vertigo – tác phẩm kinh điển của ông hoàng kinh dị Alfred Hitchcock là một trong những nguồn cảm hứng giúp ông sáng tạo nên Chúng Ta. Vertigo còn từng được tạp chí Sight and Sound của Viện điện ảnh Anh Quốc đánh giá là tác phẩm điện ảnh xuất sắc nhất lịch sử.

Cocaine