Cuộc chiến trên hành tinh Reach đang dần đi đến hồi kết, với sự thiệt hại đáng kể dành cho cả hai phe, loài người lẫn Covenant
Xem thêm:
Nhiệm vụ tìm đến Trạm không gian Reach Station Gamma
Trong cuộc chiến ngoài không gian, AI Doppler, người điều khiển trạm không gian Reach Station Gamma, đã không thể phá hủy thông tin quan trọng trên con tàu UNSC Circumference, một con tàu hộ tống tàng hình thuộc Văn phòng Tình báo Hải quân (ONI) có tham gia trong Chiến dịch HYPODERMIC. Khi phía Covenant triển khai quân lính tiến vào trạm, Doppler đã báo cáo sự xâm phạm này đến Pillar of Autumn trước khi tự hủy. Đáp lại, chỉ huy Jacob Keyes gửi John-117, James-005 và Linda-058 đến trạm không gian.
Họ đã hoàn thành nhiệm vụ và phá hủy cơ sở dữ liệu NAV trên trạm Reach Station Gamma, nhưng phải trả giá bằng mạng sống của James và Linda. Khi ở trên tàu, họ còn giải cứu được một số lính Marine: Trung sĩ Avery Johnson cùng các binh nhất Wallace Jenkins, Bisenti và O'Brien. Sau đó họ được hộ tống bởi Pelican quay về Pillar of Autumn. Linda-058 đã rơi vào trạng thái chết lâm sàng, nhưng vẫn còn cơ hội cứu, nên cô được đặt vào buồng đóng băng. John-117 đã đề nghị Trung úy Hall dùng máy quét dò tìm tín hiệu của James-005 (bị thổi bay vào không gian), nhưng họ không thể tìm được anh.
Trận chiến ở Aszod
Trên mặt đất, Hạm đội Particular Justice của Covenant đã bắt đầu quá trình rải bom plasma. Aszod là nơi tập kết cuối cùng trên lục địa Eposz thuộc hành tinh Reach, và là một trong những nơi cuối cùng không bị phá hủy hoàn toàn. Các đoàn hộ tống của UNSC đã đổi hướng đến các bãi tàu, trong khi ba thành viên còn lại của Noble Team, Carter-A259, Emile-A239 và SPARTAN-B312, theo sau họ. Mục tiêu của họ là đi đến Pillar of Autumn của UNSC, đã hạ cánh xuống các bãi phá tàu ở Aszord, để vận chuyển mảnh cuối cùng của Cortana.
Six và Emile đã phải chiến đấu để vượt qua khu vực bao quanh các bãi tàu, sau đó cũng đến được đúng bãi đáp nơi Keyes đang chờ để nhận lấy mảnh vỡ. Các binh đoàn Covenant tràn ngập ở đó trước khi cuộc gặp mặt diễn ra. Sau khi dọn dẹp xong, chỉ huy Keyes nhận lấy gói hàng. Nhưng một con tàu tuần dương chiến đấu hạng CCS đã xuất hiện và hướng về phía Autumn. Emile, người ngồi trong một ụ súng MAC, đã bị giết, để cho Six phá hủy con tàu bằng khẩu súng.
Phát bắn của Six đã trúng phải máy phóng năng lượng của con tàu. Tàu tuần dương Autumn đã thoát được khỏi Reach, và nhảy đến Installation 04. Khoảng một tá con tàu Covenant, chỉ huy bởi lãnh đạo tối cao Thel 'Vadamee đuổi theo, số còn lại tiếp tục rải bom trên Reach. Trở lại xưởng đóng tàu, nhóm Noble Six tiếp tục chiến đấu với phía Covenant. Cuối cùng, SPARTAN còn lại duy nhất đã bị áp đảo và bị giết bởi nhóm 7 chiến binh Sangheili.
Hậu quả
UNSC đã mất đi tổ hợp công nghiệp-quân sự lớn thứ nhì của họ, sau hệ thống Sol, và phải chịu các tổn thất quân sự tê liệt ở Reach, mất hơn một trăm con tàu, bao gồm những tàu tuần dương và tàu siêu trọng không thể thay thế như UNSC Basra, UNSC Trafalgar và UNSC Musashi, chưa kể đến vô số dân thường và binh lính bị giết bởi sự xâm lược của các lực lượng Covenant.
Với việc hệ sao Epsilon Eridani nằm trong tay Covenant, đã không còn bất kì điểm dừng chân quan trọng nào trước Sol nữa. Một số ước tính đưa ra tổng thiệt hại sau một vài tuần. ONI tin rằng vị trí của Sol đã bị lộ, và đã bắt đầu di dời các cơ sở công nghiệp nặng và trung tâm chỉ huy ra khỏi hệ này.
Một đài tưởng niệm dành cho những cá nhân đã mất trong sự sụp đổ của Reach đã được dựng nên ở Alpha Site của ONI. Tại đây, khoa học giả nổi tiếng Catherine Halsey của ONI cũng được tưởng nhớ, mặc dù cô vẫn còn sống. Trong khi đó, mặc dù chịu thất bại nặng nề, tổn thất của UNSC vẫn tốt hơn những trận chiến trước.
Ngay cả khi phải chống lại Hạm đội Particular Justice cực mạnh, bị áp đảo quân số, họ vẫn có thể gây ra tổn thất đáng kể cho phía Covenant, mà phần lớn nhờ vào 20 hệ thống phòng thủy quỹ đạo xoay quanh Reach. AI Cortana đã lái chiếc UNSC Pillar of Autumn đến địa điểm chưa được khám phá Installation 04.
Bên cạnh đó, mẫu thử nghiệm của bộ giáp Mark VI đã được mang ra thử trong sự kiện Fall of Reach, với các dữ liệu thu thập được dùng để cải tiến những mẫu giáp cuối cùng được trang bị cho John-117 và những SPARTAN còn sống khác không lâu trước khi diễn ra Trận chiến Trái Đất.
Vào ngày 8 tháng 10 năm 2552, Đô đốc J. Garcia đã soạn ra 884 hồ sơ liên quan đến các hành động của lực lượng Hải quân UNSC được thực hiện trong Khu vực Điều phối Phòng ngự của Reach, diễn ra từ 24 tháng 7 đến 5 tháng 9. Chúng được tổng hợp thành một báo cáo gọi là "Báo cáo sơ bộ về Hành động - Phòng ngự của Reach". Sau đó chúng được gửi đến Bộ Tư lệnh của UNSC để tiếp tục mô phỏng và khai thác dữ liệu.
Chiến dịch giải cứu
Trong lúc phe Covenant bắt đầu rải bom Reach, những Spartan còn sống tiếp tục trận chiến của họ. Team Gamma bao gồm Anton-044, Grace-093 và Li-008 đã sống sót và hoàn thành nhiệm vụ giải cứu Phó đô đốc Whitcomb từ HIGHCOM. Quá muộn để di chuyển tới căn cứ CASTLE, họ ẩn mình trong những dãy núi, tấn công các đơn vị Covenant bằng chiến thuật du kích. Họ đã lập trình cho các bộ trang bị Mjolnir của mình truyền tải mã lệnh bí mật "Oly Oly Oxen Free" đến radio của E-Band, hi vọng rằng bất kì SPARTAN nào còn sống sẽ khám phá ra nó và đến giúp họ.
Trong khi đó, bên dưới đống đổ nát của căn cứ CASTLE, tiến sĩ Halsey và 5 SPARTAN còn sống (Fred, Kelly, Will, Vinh và Isaac) đã dành ra 5 ngày kết hợp những gì còn sót của một công trình Forerunner, và bị mắc kẹt thêm 5 ngày trong một hành lang bên trong đống đổ nát bởi các lực lượng Covenant. Họ đã khôi phục được một Forerunner Crystal mà phía Covenant đang tìm kiếm, nhưng nó đã phóng ra một vụ nổ bức xạ, báo động cho phe Covenant sự tồn tại của họ. Vinh và Isaac rơi vào tay lực lượng Covenant, còn những người khác thoát đi bằng cách thổi tung hành lang phía sau họ.
Sau khi những người sống sót được mang lên Ascendant Justice, một con tàu chính của Covenant bị chiếm giữ bởi John-117 sau trận chiến ở Installation 04, con tàu đã thu hút sự chú ý của một nhóm tàu Covenant ra khỏi hệ thống và truy đuổi đến tiểu hành tinh Eridanus Secundus, dẫn đến sự phá hủy của cư dân trên tiểu hành tinh, và sự hủy diệt của cổ vật, mà sau đó được khôi phục một số mảnh nhỏ bởi phía Covenant. Ngoài ra, chiếc tàu Ascendant Justice cũng đã phá hủy khoảng 16 con tàu chiến của Covenant trong quá trình trốn thoát ở Slipspace và ở căn cứ phiến quân.