Những thể loại đã định hình nên một thập kỷ game sôi động (Phần 2)

Sinh tồn (Survival)

Một trong những bất ngờ lớn nhất của thập kỷ vừa qua là DayZ. Bản mod bổ sung thêm zombies cho tựa game Arma 2: Operation Arrowhead này đã nhanh chóng biến đổi thành một tựa game độc lập, bán được hàng triệu bản trước cả khi nó hoàn thành. Giờ đây cả PC lẫn các hệ máy console đều ngập tràn các tựa game đòi hỏi người chơi phải quản lý nguồn thức ăn, nước uống của mình để sống sót. Dĩ nhiên, thể loại sinh tồn không đơn thuần chỉ là làm cho nó trở nên khó khăn. Những tựa game như Ark: Survival Evolved và Conan Exiles có thể mang đến một chút cảm giác game chiến thuật thời gian thực, với những thứ tự xây dựng và tối ưu trở thành yếu tố then chốt để hình thành nên một "pháo đài" giữa vùng đất hoang dã.

Sinh tồn cũng không phải luôn chơi theo kiểu game góc nhìn thứ nhất hay game trực tuyến. Don't Starve cho thấy thể loại này vẫn hiệu quả ở cả góc nhìn thứ ba, còn The Long Dark thì chứng tỏ một tựa game chơi đơn có cốt truyện cũng làm tốt. Nhưng dĩ nhiên, khía cạnh thú vị nhất của thể loại sinh tồn chính là tương tác xã hội trong game giữa những người chơi với nhau. Cho dù đó là bắt nạt người khác trong Rust, hay làm cứu thương trong DayZ, thể loại sinh tồn này đã cho thấy việc gặp gỡ một người chơi khác trên mạng không phải lúc nào cũng dẫn đến một cuộc đấu súng.

Souls-Like

Các tựa game Soulslike luôn là những cái tên cực kì phổ biến, đi kèm với đó là độ khó đến đáng sợ. Thể loại này hình thành từ tựa game kinh điển Demon's Souls của FromSoftware, ra mắt vào năm 2009, nhưng phải đến năm 2011, phong cách chơi này mới thực sự phổ biến thông qua Dark Souls và các hậu bản của nó. Là một thể loại nhánh của lối chơi hành động nhập vai, những tựa game Souls-like yêu cầu sự kiên trì, nhẫn nại, và làm chủ hoàn toàn hệ thống lối chơi. Bản thân các nhân vật trong game không trưởng thành nhiều như các người chơi ngoài đời thật dần điều khiển một cách thuần thục hơn. Có thể nói, chúng gần như khiến người ta gợi nhớ lại cái thời bùng nổ những trò game thùng như Donkey Kong và Pacman. 

Các tựa game Souls-like hay nhất vẫn đến từ FromSoftware, nhưng đã có một sự tăng tốc nhịp độ nhất định trong suốt thập kỷ qua. Cái tên gần đây nhất, Sekiro: Shadows Die Twice ra mắt năm 2019, được nhiều người xem là những gì hay nhất mà hãng mang lại, trong khi số khác thì xem Bloodborne năm 2015 là tựa game yêu thích của mình. Các hãng khác cũng dần dần theo sau, nhưng chỉ có một vài cái tên thực sự đáng chú ý, như Nioh và The Surge. Thể loại Souls-like này chắc chắn sẽ còn trưởng thành hơn nữa trong thập niên tiếp theo, và chắc chắn FromSoftware vẫn được xem là "ngọn cờ đầu" của lối chơi try-hard này.

VR Light Gun Games (Game bắn súng hồng tâm thực tế ảo)

Thách thức lớn nhất cho các nhà phát triển trong môi trường thực tế ảo là khiến việc di chuyển trở nên thoải mái với người chơi. "Bệnh VR' là có thật, và để tránh nó đồng nghĩa với việc phải thỏa hiệp trong gần như mọi khía cạnh lối chơi, trừ lúc nhắm bắn. Một trong những thách thức của việc bắn súng ngoài đời thực là phải có được "điểm ảnh" - tức là mục tiêu của bạn phải nằm trên cùng một hàng với tâm ngắm. Sở hữu những ống ngắm hiện đại để có điểm ngắm tốt hơn là một phần quan trọng của hệ thống tiến trình trong các tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất. Nhưng trong các game như Call of Duty: Modern Warfare, những tiến trình đó chủ yếu liên quan đến việc bạn đưa súng vào vị trí bắn nhanh như thế nào, và số lượng vật cản chắn tầm nhìn đến chỗ mục tiêu.

Mặt khác, việc có một tầm ngắm tốt trong game thực tế ảo không khác với ngoài đời thật hơn là bao. Việc tập luyện sẽ làm nên sự hoàn hảo, và kết quả rất thỏa mãn. Điều đó đã mở ra một thể loại khổng lồ mới cho các nhà phát triển. Một trong những tựa game bắn súng hồng tâm thực tế ảo phổ biến nhất chính là Space Pirate Trainer, một game bắn súng máy không yêu cầu người chơi phải di chuyển quá nhiều. Ngoài ra còn có tựa game bắn súng giải đố Superhot, cho phép người chơi né những viên đạn như Neo trong The Matrix ngay tại nhà mình. Với hệ thống VR có quy mô toàn căn phòng, dường như thể loại game bắn súng hồng tâm thực tế ảo sẽ ngày càng trở nên phổ biến hơn.

Walking Simulators (Mô phỏng đi bộ)

Có thể bị xem là thể loại bị chê nhiều nhất trong số các thể loại đã được tạo ra trong suốt thập kỷ qua, Walking Simulator cũng là một trong những thể loại game đậm chất nghệ thuật và nhiều biểu cảm nhất. Ra mắt lần đầu dưới dạng bản mod vào năm 2008, Dear Esther đã khởi đầu cho thập niên game mô phỏng đi bộ, với một phiên bản ra mắt chính thức vào năm 2012. Người chơi đi từ điểm A đến điểm B, trong khi một câu chuyện diễn ra xung quanh họ. Nó gần giống như một chuyến tham quan nghệ thuật đa phương tiện vậy. Nhưng nó khiến cho người chơi cảm thấy bối rối, khi gần như không yêu cầu bất kì sự đầu tư nào; chúng hiệu quả vì để cho người chơi tự do quan sát. Vậy nên một số người thậm chí còn không biết chúng có thể được coi là một trò chơi hay không. 

Sau đó, những tựa game như Gone Home và Firewatch cũng làm dấy lên các câu hỏi tương tự, nhưng cả hai đều đạt được thành công thương mại và nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới phê bình. Một số tựa game khác thì vay mượn từ thể loại Walking Simulator, và có những thành công trái chiều nhau, bao gồm The Witness của Jonathan Blow và Death Stranding của Hideo Kojima. Cả hai đều dùng biện pháp du hành qua những vùng đất khổng lồ để kể các câu chuyện, và đánh thức phản hồi cảm xúc trong người chơi. Dĩ nhiên cả hai vẫn có nhiều cơ chế lối chơi truyền thống hơn, và tựa game để lại nhiều ấn tượng trong thể loại này chắc hẳn là What Remains of Edith Flinch ra mắt năm 2017. Nó là một tựa game mô phỏng đi bộ nói về sự thương tiếc, cuộc sống và tình yêu. Hãy hi vọng vào nhiều tựa game mô phỏng đi bộ nữa sẽ xuất hiện trong thập kỷ mới này.